The 12 Change Forces of the Accounting Industry
Petteri Rantamäki (Visma)
Wat staat ons te wachten binnen de accountingsector? Petteri Rantamäki, Accounting Office Specialist bij Visma Group, ontwikkelde een framework om de belangrijkste veranderingen op een heldere manier in kaart te brengen. “Vorig jaar kreeg ik de vraag of we bij Visma hebben nagedacht over waar de financiële sector naartoe gaat. Dat plantte een zaadje om de marktvooruitzichten te onderzoeken. Zo ontstond het framework ‘The 12 Change Forces of the Accounting Industry.”
Marktvooruitzichten onderzoeken
“Door verschillende bedrijven en experts te interviewen, verzamelden we heel wat input over de trends binnen het commerciële, het technische en het regulariserende luik binnen de accountingsector. We startten onze research in de Benelux en deden daarna hetzelfde in andere landen. Of we nu met Deense, Spaanse of Hongaarse bedrijven spraken: het viel me meteen op dat iedereen dezelfde dingen ervaart.”
“Na een intensieve periode van interviews en research had ik zo’n 170 hypotheses over de toekomst van de accountingsector, een overweldigend aantal. Om dat inzichtelijk te maken, zocht ik naar verbindende factoren tussen de hypotheses. Uiteindelijk hielden we zo 12 factoren over die we in een visueel aantrekkelijke vorm goten. Zo kwam het uiteindelijke framework ‘The 12 change forces of the accounting industry’ tot stand. Met dit framework wilden we vooral de complexiteit vereenvoudigen: het geeft onszelf en andere bedrijven een beter begrip van wat er gebeurt in de wereld, op een heel duidelijke en behapbare manier.”
Wat verandert er? De 12 punten.
1. Uitdagingen in werving en retentie
“Goede medewerkers vinden die graag bij je organisatie werken is in veel bedrijven het grootste obstakel. Wil je mensen vinden die geïnspireerd zijn door waar je voor staat? Dan is het belangrijk om je goed te profileren.”
2. Services evolueren
“Vroeger was de service van een boekhouder heel duidelijk en afgelijnd. Omdat veel boekhoudkundige taken nu geautomatiseerd worden, moeten kantoren nadenken over hun toegevoegde waarde. Wat verkoop je naast de compliancetaken waar je vroeger alle winst uit haalde?”
3. Consolidaties, fusies, overnames en eigen vermogen
“In België zijn er zo’n 3.000 à 4.000 accountingbedrijven, in Nederland zo’n 12.000. Die cijfers zullen drastisch dalen in de toekomst: de beste bedrijven worden uitgekocht of nemen zelf andere bedrijven over. Het effect daarvan is niet goed of slecht. Meestal heeft groeien of deel worden van een groter geheel natuurlijk wel voordelen.”
4. Traditionele businessmodellen staan onder druk
“Hoe wil je je aanbod verkopen aan de eindklant? En op welke manier wil je je accountingbusiness runnen? De traditionele businessmodellen - zoals het partnermodel - worden minder relevant.”
5. De eindklant wordt sterker
“Eigenaars van bedrijven zijn steeds beter op de hoogte van het aanbod en de mogelijkheden. Dat geeft hen meer macht, want ze weten wat ze nodig hebben en waar ze hun geld aan willen geven.”
6. Relaties worden belangrijker
“Partnerschappen met een gedeelde strategie en missie helpen om te groeien. Dat geldt ook voor accountants en de software waarmee ze werken: door als partners samen te werken, kan je elkaar naar een hoger niveau tillen.”
7. Het potentieel van ecosystemen
“Er zit veel potentieel in het verbinden van verschillende tools en softwareoplossingen om info vlot van het ene naar het andere systeem te laten vloeien. Jammer genoeg is dat heel duur en technisch om te bouwen. Het zou gemakkelijker en goedkoper moeten zijn.”
8. Systemen die bestand zijn tegen de tijd
“Zijn onze systemen duurzaam? Heel wat software binnen de sector bestaat al 20 jaar. Die tools deden het supergoed tot op vandaag, maar wat met de volgende 20 jaar? De snelle opkomst van AI-tools zoals ChatGPT zet bedrijven aan het denken: hoe kan je je organisatie en software zo bouwen dat het de tand des tijds doorstaat en ook in de toekomst relevant blijft?”
9. Management by exception en adviestools
“Omdat 75% van de boekhoudkundige taken nu geautomatiseerd is, zullen we hoofdzakelijk bezig zijn met de overige 25%: de uitzonderingen die niet in een model of algoritme passen en een menselijke check nodig hebben. Daarnaast zullen we voor advies meer en meer softwaretools inzetten die info halen uit benchmarks en publieke data over de financiële sector.”
10. Een nieuwe rol voor de bank
“De bankensector heeft een kritieke rol binnen de economie en die verandert voortdurend. Zal die rol groter of crucialer worden? In Finland bieden banken bijvoorbeeld rechtstreeks boekhoudtools aan aan freelancers en in Noorwegen kopen de banken softwarebedrijven. Het is belangrijk om de bankensector en hun objectieven te begrijpen.”
11. Regelgeving als bottleneck
“Nieuwe regelgeving kan zorgen voor groei of efficiëntie, maar het kan ook een knelpunt zijn omdat het nieuwe taken en verantwoordelijkheden voor accountants meebrengt. Vaak zijn dat bijkomstige taken waar je geen geld mee verdient.”
12. De Europese drive voor cyberbeveiliging en gegevensbescherming
“Nergens in de wereld springt men zo voorzichtig om met data en privacy als in Europa. Dat is nodig, want we zien meer en meer datalekken en cyberaanvallen op softwareoplossingen. Zo’n datalek is nefast voor de reputatie van een bedrijf. Om dat te voorkomen, moet dataveiligheid vooropstaan in onze tools en manier van werken.”
De belangrijkste veranderingen
Positionering wordt belangrijker
“Meer dan vroeger moeten accountancykantoren zich sterk profileren: wie ben je als bedrijf en waar wil je voor staan? Daar hangt ook je waarde-propositie mee samen: op welke manier wil je als kantoor een meerwaarde leveren aan de samenleving? Ben je een extensie van de overheid of ben je meer dan dat? Ik zou graag veel meer dappere commerciële organisaties zien die zich op een interessante manier in de markt zetten: die weten waar ze goed in zijn en wat hen onderscheidt van de bedrijven rondom hen.”
“Als je zoals in België tussen 3.000 à 4.000 boekhoudkantoren moet kiezen, ga je het liefst in zee met een kantoor dat eruit springt. Om een voorbeeld te geven: in Finland is er een accountancykantoor dat uitsluitend voor apothekers werkt. Dat is duidelijk en slim. Als jij een nieuwe apotheek zou starten, zou je dan samenwerken met een standaard boekhoudkantoor of eentje dat gespecialiseerd is in jouw business? Ze kennen je sector, de basis-issues waar je mee te maken krijgt én ze weten wat je concurrenten doen. Daar zit dus veel meerwaarde voor bedrijven.”
Meer focus op mensen dankzij technologie
“Dankzij technologie kunnen we vaker doen waar we als mens het beste in zijn: omgaan met mensen. Bevrijd je medewerkers van manueel data ingeven en zorg ervoor dat de tools en technologie die je gebruikt je zoveel mogelijk ondersteunen, waardoor je meer tijd hebt voor je klanten. Veel organisaties staan onvoldoende stil bij het perspectief van de klant en waar ze naar op zoek zijn. Ik ben een grote voorstander van customer thinking: door elkaar echt te begrijpen en een vertrouwensrelatie op te bouwen, kan je meer betekenen voor elkaar.”
“Dat technologie steeds meer basistaken, dataflow en financiële taken overneemt, betekent ook dat het profiel van de accountant verandert: die wordt meer en meer een consultant. En hoewel boekhouden een vaardigheid is, is consulting meer persoonlijkheid. Je hebt charisma nodig, empathie en expertise. Voor veel accountants is dat een extra uitdaging.”
Goede mensen vinden wordt moeilijker
“Om een sterk bedrijf uit te bouwen, heb je niet gewoon enkele medewerkers nodig. Je hebt goede mensen nodig die geïnspireerd zijn door waar je organisatie voor staat. Ook daarom is het enorm belangrijk om je goed te positioneren. Is je werkplek inspirerend? Is er ruimte voor experiment? Probeer er echt uit te springen als een werkplek waar je als medewerker een toekomst ziet en waar je tijd wil besteden.”
“Ook hier speelt technologie een rol: nu slimme tools meer en meer werk overnemen, moet je als accountingkantoor nadenken over de waarde van mensen. Waarvoor heb je mensen nodig en waarin kunnen ze echt floreren? Jonge mensen kiezen liever voor een interessante, betekenisvolle en uitdagende job dan een saaie job met repetitieve taken. Als je bedrijf niet echt spannend is en het houdt geen rekening met het welzijn en geluk van mensen, kan je hen niet binden.”
Hoe kan je je voorbereiden op de toekomst?
“Begin met de basis: maak een businessplan, kies een strategie, plan je toekomst en kijk vooruit. Je zou ervan versteld staan hoeveel accountingbedrijven géén plan hebben voor wat op hen afkomt of waar ze naartoe willen. Ze surfen gewoon mee op de golf en hopen op het beste, ongeacht wat er gebeurt. Maak dus een plan en probeer een antwoord te schetsen op vragen als ‘wat wil je zijn’ en ‘waar wil je voor staan’. Focus daarbij op je klanten en je personeel: je kan niet zomaar met iedereen groeien.”
“Verder raad ik iedereen te netwerken en sterke relaties op te bouwen binnen de sector. Zo kom je uit je eigen bubbel, kan je ervaringen delen en hoor je hoe anderen omgaan met veranderingen. Denk niet over de sector als concurrenten, maar als goede bron om op de hoogte te blijven van wat er gebeurt. Ook een partnerschap met je technologie-aanbieders biedt voordelen. Bedrijven zoals AdminPulse willen meer dan een tool verkopen. Ze willen je helpen en ze willen je zien slagen. Technologiebedrijven kunnen op hun beurt interessante info delen over wat ze zien gebeuren in de sector. Close samenwerken is heel waardevol.”